Dinsdag 29 september heeft Eyes on Animals op het ministerie van Economische Zaken gepraat over de wetshandhaving en het toezicht op de Nederlandse paardenmarkten. Wij hebben benadrukt dat we de handhaving van zowel de wet als het (vrijwillige) Protocol Welzijn Paardenmarkten nog onvoldoende achten.
Iedereen die dieren vervoert voor deelname aan een economische activiteit moet voldoen aan de eisen in de Europese transportwet EC No 1/2005. Zo ook iedereen die zijn paard(en) vervoert om te verkopen op een markt. Op de dagen van de 3 grote paardenmarkten, Zuidlaren, Elst en Hedel, richten de NVWA-vervoerscontroleurs zich op grote (vaak internationale) transporttrucks met paarden. Die worden steeksproefgewijs van de weg gehaald om te kijken of ze aan de wetsvoorschriften voldoen. Zo worden soms nog trucks onderschept die de exportkeuring op de markten zelf hebben ontdoken.
Echter, Eyes on Animals vindt het niet wenselijk dat in Nederland kennelijk de afspraak geldt dat het overgrote deel van de paardenmarktdeelnemers niét wordt gecontroleerd op naleving van de transportvoorschriften. Volgens de Europese wet zouden ook handelaren en particulieren die hun paarden binnen Nederland verhandelen een ingevuld vervoersdocument moeten kunnen overleggen. Handelaren die meer dan 3 paarden vervoeren, moeten volgens de wet een getuigschrift voor vakbekwaamheid hebben.
Daarnaast hebben wij onze zorgen geuit over het feit dat na jarenlang aandringen de grote paardenmarkten nog steeds geen goede medische ingangscontroles organiseren. Een of twee – plaatselijk ingehuurde- dierenartsen moeten in hoog tempo midden in de nacht gemiddeld zo’n 2000 paarden controleren: dat maakt het onmogelijk deze medische controle goed uit te voeren. Ieder jaar ziet EonA paarden staan die ziek, gewond en/of kreupel zijn en die een dierenarts eruit had moeten pikken. Dit brengt bovendien risico’s op de verspreiding van dierziektes met zich mee.
Zorgelijk is eveneens de afwezigheid van identiteitscontroles. Er wordt niet gekeken naar chip, paardenpaspoort, noch worden aanwezige eigenaars geregistreerd. Evenmin wordt er geregistreerd welk paard van welke eigenaar is. Eyes on Animals en de NVWA maken dan ook regelmatig mee dat de eigenaar ‘onvindbaar’ is als er mogelijk sprake is van bijvoorbeeld verwaarlozing en/of als een paard ziek is. EonA vindt dat deze zaken geregeld zouden moeten worden omdat ze een essentieel kader vormen voor wetshandhaving en een betere controle op dierenwelzijn.
We hebben ook gesproken over het feit dat de gemeente Tynaarlo, die vergunning en subsidie verleent aan de paardenmarkt Zuidlaren, onlangs als eerste ‘paardenmarktgemeente’ extra regels in een Martktverordening heeft vastgelegd. Tynaarlo had dit voorjaar grote ambities bekendgemaakt om het dierenwelzijn te verbeteren, maar van die voornemens is helaas in de uiteindelijk aangenomen verordening weinig terug te zien.
Eyes on Animals wil graag dat Nederlandse gemeenten worden gestimuleerd om in het kader van hun mvo-beleid en zorgplicht voor dieren(welzijn) veel strengere eisen te gaan stellen aan de vergunningverlening voor paardenmarkten. Inkorting van de marktduur is een belangrijke wens omdat paarden uitgeput raken omdat ze nu vaak tot wel 18uur op de markten moeten staan.
Tot slot, EonA ziet graag dat het handelaren moeilijker gemaakt wordt om paarden te ‘verzamelen’ en steeds van markt naar markt te vervoeren, nationaal en internationaal. Er is volgens ons bovendien onvoldoende overheidstoezicht op de rol die Nederlandse paardenmarkten spelen in de internationale paardenhandel. Behalve risico’s voor dierenwelzijn, brengt dit mogelijkheden tot voedselfraude en zelfs risico’s voor de volksgezondheid met zich mee wanneer deze paarden worden geslacht en in de voedselketen belanden. Eyes on Animals verwees in dit verband naar het Britse onderzoek naar het paardenvleesschandaal, waarin is berekend dat in heel Europa vermoedelijk 50.000 paarden ongeregistreerd zijn verhandeld en in de voedselketen zijn ‘verdwenen’.
Het ministerie van EZ heeft laten weten dat ze onze zorgen serieus neemt.