Gisteravond en vandaag brachten wij een onaangekondigd bezoek aan de Veemarkt te Leeuwarden, waar runderen worden verhandeld die voor de slacht bestemd zijn. De meeste hiervan zijn ´uitgemolken´ koeien uit (industriële) melkveehouderij. De veemarkt in Leeuwarden heeft de afgelopen jaren veel gedaan aan het verbeteren van het comfort en dierenwelzijn voor deze dieren, die niet meer in de kracht van hun leven zijn. Om er enkele te noemen: veel stro om op te liggen, meer stallen waar de runderen los kunnen staan, overal water beschikbaar, aangebonden dieren hebben voldoende ruimte om te gaan liggen, maar kunnen niet verstrikt raken in elkaars touwen, een mobiele melkinstallatie om koeien met volle uiers te kunnen melken. Als we dit vergelijken met andere veemarkten heeft deze markt veruit de meeste verbeteringen doorgevoerd. Het gros van de veehandelaren ging ook op een rustige manier met de dieren om tijdens het verplaatsen en laden.
Er zijn echter ook problemen die niet opgelost zijn in de handel van melkkoeien: namelijk dat sommige veehouders en handelaren doorgaan met koeien te transporteren, die daar absoluut niet fit genoeg voor zijn. Deze dieren horen op de veehouderij geëuthanaseerd te worden. Volgens de regelgeving EC 1/2005 moeten dieren in staat zijn ‘zelfstandig en zonder pijn’ te lopen. Vele dieren hadden gezwollen gewrichten en/of open wonden aan hun poten en probeerden er hun gewicht niet op te zetten. Anderen waren totaal uitgehold met duidelijk lege pensen, met gekromde ruggen en gestrekte poten naar achteren, terwijl weer andere koeien zeer snel ademhaalden en koude, hangende oren hadden en zich lusteloos gedroegen…. dus zijn wij van mening dat een aantal van hen niet wettelijk fit was voor transport.
Helaas is de trent: “Als ze kan lopen, kan ze worden geladen”, vaak ongeacht haar gedrag waaruit opgemaakt kan worden dat ze pijn lijdt. Op deze veemarkt werden vandaag 263 runderen verhandeld. Tijdens onze bezoek, drie van de meest extreme gevallen werd een noodslachting ter plaatse toegepast (captive-bolt pistool en daarna uitbloeden) of geëuthanaseerd (dmv een injectie), de rest werd ingeladen en getransporteerd naar slachthuizen in Nederland, België en Duitsland. De koe die werd geëuthanaseerd had bij binnenkomst mastitis en melkkoorts.
Een andere koe was erg verzwakt en wankel, gleed uit waardoor ze haar poot zo verwondde dat ze niet meer op kon staan. En weer een andere koe was zeer lusteloos en had een versnelde ademhaling en lag op haar zij, gedurende haar hele verblijf op de markt. Wij hebben onze zorg hierover uitgesproken, maar er werd ‘geen probleem’ aan de koe gezien door de veehandelaren. Maar zoals verwacht, stortte zij tijdens het laden in en viel van de laadklep. Wij namen contact op met de directeur van de markt die op zijn beurt de veearts belde en deze besloot de koe ter plekke te euthanaseren.
Wij zijn nu bezig om uit te zoeken hoe dit soort problemen in de toekomst voorkomen kunnen worden. Behalve hetgene wij standaard doen, de autoriteiten inlichten over de slechte conditie waarin sommige dieren aankwamen op de markt, zullen wij ook een gesprek hebben met de directeur van het transportbedrijf die betrokken was bij het incident van de gevallen koe en met hem praten over wat er fout is gegaan en wat te doen om herhalingen te voorkomen. En verder zullen we er bij de veemarkt op aandringen om vaste laadhellingen te maken, zodat de koeien niet meer de steile laadklep van de veewagens op hoeven te lopen, maar gewoon via de stal naar binnen kunnen lopen.
Wij danken de directeur van de veemarkt en zijn medewerkers, die altijd bereid zijn om ons te ontvangen, met ons te spreken en oplossingen te zoeken. We hebben grote waardering voor hun transparantie, en een voorbeeld voor andere markten.